Op de basisschool (in mijn jeugd nog lagere school geheten) liet mijn meester regelmatig twee kinderen de groepjes kiezen bij gym. Zélf was ik nooit één van die twee kinderen die mochten kiezen.
Bij slagbal werd ik nog redelijk snel gekozen, want hard rennen kon ik toen al. Met voetbal was ik echter middelmatig. Ik kan me de spanning nog herinneren, niet alleen van het wachten tót ik gekozen werd, maar ook of het met enthousiasme was of dat het met een zucht was, met tegenzin of zelfs afkeer van de kiezer. De populairste, de brutaalste en de beste, zij waren allang gekozen en stonden een beetje te ouwehoeren en mee te beslissen wie er dan maar 'bij moest in hun team'.
Freek werd altijd als laatste gekozen.
'Ja Freek, jij moet maar bij ons'. Of alleen maar 'Hij.' Dan werd zelfs z'n naam niet genoemd. Ik kan slechts gissen hoe hij zich gevoeld moet hebben. Één keer zouden we al beginnen terwijl Freek nog niet eens aan een groepje was toebedeeld. De meester had het niet door. Ik was een jaar of tien, elf, onzeker, en allang blij dat ik zélf niet de laatste was. En al helemaal niet bij machte om in te grijpen. Het was een andere tijd. Ik denk er nog wel eens aan terug. Ook aan Freek.
Toen ik twintig jaar later zélf leerkracht werd, besloot ik om processen zoals deze anders te doen. Oude onzekere gevoelens kwamen naar boven wanneer de gymles startte. Ik herkende direct de 'brutale, populaire jongens en meisjes' van toen, maar zéker ook de wat meer angstige en onzekere kinderen en voelde de spanning. Hun spanning. Mijn oude spanning.
Groepjes met gym maak ik daarom altijd zélf als leerkracht. Ik bepaal. En wanneer er een opmerking komt van een leerling 'nee hè, ik wil niet bij hem', dan zit hij de eerste ronde bij mij op de bank om te kijken hoe het spel gaat. Een groep is een groep, spel is voor plezier, voor ontspanning en om het gevoel van 'samen' te versterken. Nare opmerkingen hebben de consequentie dat je even kunt toekijken, samen met meester. Reflecteren, zien hoe je klasgenoten plezier maken en vragen of je álsjeblieft weer mee mag doen. "Natuurlijk kerel, want jij hoort er óók bij!" En dat zeg ik dan tegen het populaire jongetje.
Het vraagt een proactieve rol van je als leerkracht, maar je zÃét gewoon de gelijkwaardigheid toenemen. En pestgedrag verminderen. En onverwachte talenten die boven komen drijven. Een 'lange slungel' die enorm goed blijkt te zijn in basketballen. Of een kind met overgewicht dat bizar kan smashen met volleybal. De highfives die daarna de ronde doen, voelen als een overwinning.Maar vooral de ontspanning, omdat meester de eindverantwoordelijkheid heeft. Ik heb afgerekend met de demons van toen.
School behoort voor ieder kind een veilige plek te zijn. Op elk moment en in elke situatie.
plaatje afkomstig van www.freepik.com
Comments